Στην καρδιά της Palmela, λίγα χιλιόμετρα νότια της Λισαβόνας, είναι χτισμένη μια από τις πιο εμβληματικές και παραγωγικές γραμμές συναρμολόγησης αυτοκινήτων της Ευρώπης: Η Volkswagen Autoeuropa, το εργοστάσιο όπου κατασκευάζεται το νέο Volkswagen T-Roc.

Μια μονάδα που όχι μόνο διαμόρφωσε την πορτογαλική βιομηχανική ιστορία, αλλά συνεχίζει να αποτελεί κινητήριο μοχλό για την οικονομία, την τεχνολογία και την πράσινη μετάβαση της χώρας.

Η Autoeuropa ιδρύθηκε το 1991 ως κοινοπραξία μεταξύ Volkswagen και Ford, σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επενδύσεις που έχει γνωρίσει μέχρι σήμερα η Πορτογαλία. Για του λόγου το αληθές, η αρχική επένδυση για την κατασκευή του εργοστασίου και του συνοδευτικού βιομηχανικού πάρκου ανήλθε σε 1,97 δισ. ευρώ.

Καθημερινά παράγονται 1.000 Volkswagen T-Roc, με τον ρυθμό παραγωγής να φτάνει στο εντυπωσιακό ένα αυτοκίνητο ανά 90 δευτερόλεπτα

Μετά από τέσσερα χρόνια κατασκευής, το εργοστάσιο μπήκε επίσημα σε λειτουργία το 1995, παράγοντας αρχικά τα MPV VW Sharan, Ford Galaxy και SEAT Alhambra. Για να συνεχίσει με μοντέλα όπως τα Eos και Scirocco τρίτης γενιάς. Το 1999 η Ford αποχώρησε, και η Volkswagen ανέλαβε πλήρως τον έλεγχο. Έκτοτε, η Autoeuropa εξελίχθηκε σε κομβικό εργοστάσιο για την ευρωπαϊκή παραγωγή του Oμίλου, με υψηλή εξειδίκευση και αξιοσημείωτες επιδόσεις σε αποδοτικότητα και εξαγωγές.

Η μονάδα απλώνεται σε περισσότερα από 1,1 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα παραγωγικών εγκαταστάσεων, διαθέτει βιομηχανικό πάρκο 900.000 τ.μ. και απασχολεί 5.000 εργαζόμενους σε τρεις βάρδιες. Αριθμός που την κατατάσσει ανάμεσα στους μεγαλύτερους ιδιωτικούς εργοδότες της Πορτογαλίας.

Το 99% των αυτοκινήτων που κατασκευάζονται διοχετεύεται σε πάνω από 60 χώρες, με βασικούς προορισμούς τη Γερμανία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει η βιομηχανική διασύνδεση με το λιμάνι του Setúbal. Κάπως έτσι, η Volkswagen Autoeuropa εκτιμάται πως συνεισφέρει άνω του 1,3% στο ΑΕΠ της Πορτογαλίας, αριθμός-ρεκόρ για μία μόνο μονάδα παραγωγής.

Η παραγωγική δύναμη ξεπερνά τα 230.000 αυτοκίνητα τον χρόνο και η παραγωγική διαδικασία καλύπτει όλα τα στάδια κατασκευής ενός αυτοκινήτου: Πρέσες, αμάξωμα, βαφή, συναρμολόγηση και τελικούς ελέγχους. Το εργοστάσιο έχει παράγει πάνω από 4.000.000 μοντέλα και έχει βραβευτεί διεθνώς για την εφαρμογή των αρχών Lean Production (γρήγορη, καθαρή, οικονομική και ποιοτική παραγωγή), επιτυγχάνοντας υψηλή ποιότητα, χαμηλά κόστη και αξιοσημείωτη ευελιξία. Τα τελευταία χρόνια η μονάδα της Palmela έχει επικεντρωθεί αποκλειστικά στην παραγωγή του Volkswagen T-Roc.

Με αφορμή την επίσκεψή μας στην Ιβηρική Χερσόνησο για να οδηγήσουμε τη δεύτερη γενιά του δημοφιλούς SUV του Wolfsburg βρεθήκαμε στο εργοστάσιο για να δούμε από πρώτο χέρι τις νέες τεχνικές που εφαρμόζει η γερμανική φίρμα με στόχο την ταχύτερη και αποδοτικότερη κατασκευή του T-Roc. 

Βασικοί πυλώνες λειτουργίας της Autoeuropa είναι δύο: Εξειδίκευση του προσωπικού και αυτοματοποίηση των διαδικασιών. Που στο τμήμα φανοποιείας, όπου συναρμολογείται το αμάξωμα, αγγίζει το 90%!  Περισσότερα από 900 ρομπότ -κυρίως βιομηχανικοί βραχίονες KUKA και ABB- εκτελούν εργασίες ακριβείας, συγκόλλησης, χειρισμού μεταλλικών πάνελ, τοποθέτησης εξαρτημάτων και ποιοτικού ελέγχου.

Η «χαρτογράφηση» των κινήσεών τους γίνεται μέσω ψηφιακών μοντέλων, που επιτρέπουν στο εργοστάσιο να αναλύει κάθε βήμα της διαδικασίας, να βελτιώνει τους κύκλους εργασιών και να μειώνει τις αποκλίσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα του T-Roc. Ανάλογη είναι και η εικόνα του φανοποιείου, όπου ρομποτικοί βραχίονες αναλαμβάνουν το σύνολο της διαδικασίας βαφής, από την προετοιμασία μέχρι την τελική επίστρωση, επιτυγχάνοντας ομοιομορφία πάχους χρώματος και ακρίβεια στην κατανάλωση υλικού.

Η λειτουργία του βαφείου ενσωματώνει επίσης συστήματα ανάκτησης θερμότητας, κλειστού κυκλώματος φιλτραρίσματος και κατά το δυνατόν περιορισμένης εξάτμισης VOC, ενώ ήδη εφαρμόζονται τεχνολογίες που υποστηρίζουν τη δέσμευση της Volkswagen για μείωση των εκπομπών της παραγωγής και μετάβαση σε μονάδες μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα.

Πολύτιμο εργαλείο στην παραγωγή της Autoeuropa αποτελεί το 3D printing, που τα τελευταία χρόνια έχει περάσει από συμπληρωματική λειτουργία σε βασική διαδικασία υποστήριξης. Χάρη στη χρήση τεχνολογιών πρόσθετης κατασκευής, το εργοστάσιο μπορεί να δημιουργεί ειδικά εργαλεία και προσαρμοσμένα εξαρτήματα, που παλαιότερα, απαιτούσαν παραγγελία από εξωτερικούς προμηθευτές, καθυστερώντας σε μερικές περιπτώσεις την παραγωγή. Ακόμη, η παρουσία αυτόνομων οχημάτων (AGV) μειώνει σημαντικά την χειρονακτική μεταφορά των εξαρτημάτων. 

Σε επίπεδο συναρμολόγησης, το εργοστάσιο της Palmela έχει υιοθετήσει ένα πλήρως ψηφιοποιημένο μοντέλο παρακολούθησης ποιότητας. Κάθε T-Roc που κινείται στη γραμμή παραγωγής είναι συνδεδεμένο σε ένα δίκτυο αισθητήρων και σταθμών καταγραφής που ελέγχουν την πορεία του και επιβεβαιώνουν την ορθή εγκατάσταση υποσυστημάτων.

Οι κινητήρες και τα κιβώτια ταχυτήτων που φτάνουν από τις μονάδες της Volkswagen στη Γερμανία και την Πολωνία ενσωματώνονται με διαδικασίες ακριβείας και αυτοματοποιημένους ελέγχους μέσω ειδικού λογισμικού, εξασφαλίζοντας ότι κάθε αυτοκίνητο πληροί τα διεθνή πρότυπα ποιότητας πριν εξέλθει από το εργοστάσιο.

Να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο πως η ροή των υλικών από το «Press Shop» (την πρέσα που μετατρέπει τα φύλλα αλουμινίου στα γνώριμα μέρη του αυτοκινήτου), στο «Body Shop», έπειτα στο «Paint Shop» και τέλος στο «Trim and Chassis» είναι αδιάλειπτη και απρόσκοπτη, ακολουθώντας μια κυκλική πορεία εντός του εργοστασίου. 

Επιπλέον έξυπνα συστήματα καθοδηγούν του τεχνικούς και διασφαλίζουν τη σωστή αλληλουχία βημάτων και την ποιότητα συναρμογής. Το μέταλλο παίρνει την πλήρη μορφή του Volkswagen T-Roc σε 24 ώρες. Μέσα σε μια ημέρα κατασκευάζονται 1.000 T-Roc και οι γραμμές συναρμολόγησης βγάζουν ένα αυτοκίνητο ανά 90 δευτερόλεπτα.

Το μέλλον, ωστόσο, φέρνει ακόμα πιο φιλόδοξα σχέδια. Η Volkswagen έχει ανακοινώσει επενδυτικό πρόγραμμα άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2028, με στόχο την εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και την παραγωγή του 100% ηλεκτρικού VW ID.Every1. Μια κίνηση που αποδεικνύει πως η Autoeuropa θα συνεχίσει να αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό κόμβο, όχι μόνο για την Volkswagen, αλλά και για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία γενικότερα.