Θεσσαλονίκη – Βελιγράδι με Smart Fortwo Coupe

Θεσσαλονίκη – Βελιγράδι με Smart Fortwo Coupe

Smart City: Αυτή τη φορά, οι εισβολείς είναι φίλοι. Οδηγούμε από τη Θεσσαλονίκη ως το Βελιγράδι τα πρώτα Smart που έφτασαν στη Σερβία για να μείνουν.

Η γαλανόλευκη ανεμίζει περήφανα, από την τηλεόραση παρελαύνουν τα σώματα των ενόπλων δυνάμεων, η μάνα μου ξεκοκαλίζει τον μπακαλιάρο κι εγώ παίρνω τηλέφωνο το φίλο μου το Βαγγέλη για να του ευχηθώ χρόνια πολλά από τα σύνορα, όσο ακόμη με εξυπηρετεί ελληνικό δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Ανήμερα την 25η Μαρτίου, συμμετέχω στο καραβάνι των Smart που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη για να διανύσει 700 km μονορούφι στους όχι και τόσο φιλικούς δρόμους των βασανισμένων Βαλκανίων, πριν καταλήξει στο Βελιγράδι. Την ημέρα που το Έθνος γιορτάζει την επανάσταση κατά του Τούρκου δυνάστη, το Smart γιορτάζει την εμπορική επιτυχία που αποτυπώνεται στην αύξηση κατά 32% του μεριδίου πωλήσεών του στην ελληνική αγορά, αλλά και το λανσάρισμά του για πρώτη φορά στην αγορά της γειτονικής Σερβίας.

Σύσφιξη σχέσεων
Έχουμε μόλις αφήσει τον περιφερειακό της Θεσσαλονίκης και κατευθυνόμαστε προς τα σύνορα. Στη δύσκολη μέρα που έχουμε μπροστά μας, το Smart πρέπει να μου αποδείξει ότι μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα από όσα φαντάζομαι, ότι δεν είναι απλώς ένα gadget φετίχ, αλλά το οικονομικό χρηστικό αυτοκίνητο που ταυτίζεται με το πνεύμα της εποχής των ισχνών αγελάδων που διανύουμε. Και η αλήθεια είναι πως κέρδισε την επιείκειά μου για ό,τι θα ακολουθούσε, όταν ο φαινομενικά μικροσκοπικός χώρος αποσκευών του «κατάπιε» δύο βαλίτσες, ένα μεγάλο σακίδιο με φωτογραφικά, τις αλυσίδες γιατί περιμέναμε να συναντήσουμε χιόνια στα Σκόπια, τον πυροσβεστήρα και το κιτ πρώτων βοηθειών. Μάλλον περισσότερα απ’ ό,τι θα χρειαστεί ένα ζευγάρι για την εκδρομή ενός τριημέρου. Παρότι η τύχη (δηλαδή η ατυχία) το ’φερε να οδηγώ το cabrio, με τη μαλακή υφασμάτινη οροφή, ο θόρυβος είναι λιγότερος απ’ όσο περίμενα, και σίγουρα απέχει από το χαρακτηριστεί ενοχλητικός, τουλάχιστον αυτή την πρώτη μιάμιση ώρα και σε ταχύτητες μέχρι 100 km/h. Έτσι κι αλλιώς δεν είμαστε για παραπάνω. Ο δυνατός πλευρικός άνεμος με αναγκάζει να δίνω ένα τέταρτο της στροφής κόντρα τιμόνι για να κρατάω το Smart στην ευθεία.

Διπλωματικό επεισόδιο
Φτάνουμε στο συνοριακό σταθμό των Ευζώνων, έτοιμοι να διαβούμε την πόρτα που θα μας φέρει στο έδαφος της ΠΓΔΜ, των Σκοπίων, της Βόρειας «Μακεδονίας» ή όπως αλλιώς λέγεται... Τι σημασία έχει, άλλωστε; Όπου να ’ναι συμπληρώνονται τα δέκα χρόνια και σύμφωνα με τον Μητσοτάκη θα ξυπνήσουμε ένα πρωί και θα έχουμε ξεχάσει το θέμα της ονομασίας... Η εθνική εορτή κάνει ακόμη πιο λεπτές τις ισορροπίες. Αν δεν θέλεις να ξυπνήσεις το τέρας της γραφειοκρατίας και να περάσεις την ημέρα σου στα σύνορα, πρέπει τα λόγια σου να είναι μετρημένα, τα απολύτως απαραίτητα. Και επ’ ουδενί σε αυτά να μην περιλαμβάνεται η λέξη δημοσιογράφος.
Στα επόμενα περίπου 160 km θα πρέπει να περάσουμε απαρατήρητοι. Τηρούμε ευλαβικά τα όρια ταχύτητας και προσέχουμε να μην υπάρξει κανέναν απρόοπτο που θα μας υποχρεώσει να έρθουμε σε επαφή με τις Αρχές. Η αστυνομία μπορεί για αστεία αφορμή να σε καθυστερήσει ώρες ατέλειωτες για μια απλή εξακρίβωση στοιχείων. Πολλές φορές το κάνουν και για λεφτά. Όπως και στην Τουρκία, τη Ν. Αφρική και άλλες χώρες με αδύναμη οικονομία και φτωχά αμειβόμενους δημόσιους λειτουργούς, τα προβλήματα λύνονται διπλώνοντας ένα χαρτονόμισμα των δέκα ή είκοσι ευρώ, ανάλογα την παράβαση, μέσα στην άδεια οδήγησης. Για τους ίδιους λόγους αποφεύγουμε να ζητήσουμε τα ρέστα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, από τους υπαλλήλους των διοδίων που παίρνουν €1, βάζουν τα 40 λεπτά στην τσέπη και σε κοιτούν με ύφος ζόρικο σαν να τους τα χρωστούσες από καιρό.
Τα πρώτα χιλιόμετρα αυτοκινητόδρομου με τρεις λωρίδες ανά κατεύθυνση και διαχωριστική μπάρα, κάνουν καλή πρώτη εντύπωση. Προχωρώντας στα ενδότερα ο καιρός χαλάει, οι τρεις λωρίδες γίνονται μια, η διαχωριστική μπάρα εξαφανίζεται, ο βρεγμένος δρόμος μοιάζει αλειμμένος με βούτυρο. Τα στενά λαστιχάκια του Smart δεν κινδυνεύουν από υδρολίσθηση. Και από τη στιγμή που κόπασε ο αέρας, ταξιδεύει σταθερά και -τηρουμένων των αναλογιών- ήσυχα. Ο κεντρικός αυτοκινητόδρομος που διασχίζει τη χώρα μοιάζει με ένα ατέλειωτο παζλ αποτελούμενο από εκατομμύρια μικρά κομμάτια σπασμένης ασφάλτου, που το κοντό μεταξόνιο και οι ξερές αντιδράσεις της ανάρτησης αδυνατούν να συνθέσουν. Η ακαμψία του αμαξώματος δοκιμάζεται σκληρά, και παρότι στρεβλώσεις γίνονται αντιληπτές, η αίσθηση ασφάλειας δεν διαταράσσεται.
Όσο προχωράμε και ανεβαίνουμε σε υψόμετρο, το τοπίο αγριεύει. Χιονίζει δυνατά, η θερμοκρασία έχει πέσει κάτω από το μηδέν και το λευκό πέπλο που από ώρα βλέπαμε στους γύρω λόφους, τώρα απειλεί να καλύψει το δρόμο μας. Το ελαφρύ Smart δεν θα είχε πρόβλημα σε ένα λεπτό στρώμα μαλακού χιονιού.

Σαν στο σπίτι μας
Μόλις πατήσεις τροχό σε σέρβικο έδαφος, νιώθεις σαν στο σπίτι σου. Μπορεί και καλύτερα. Δύσκολα θα συναντήσεις οπουδήποτε στον κόσμο ανθρώπους πιο φιλικούς στους Έλληνες. Ίσως ούτε καν στην Ελλάδα. Η διαδικασία ελέγχου στα σύνορα απλουστεύεται άμα τη εμφανίσει των ελληνικών διαβατηρίων. Εκτός από τους ανθρώπους της Mercedes, σε όλο το ταξίδι ως το Βελιγράδι μας συνοδεύει και ένα περιπολικό της αστυνομίας. Δεν νομίζω πως είναι θέμα ασφάλειας. Δεν ένιωσα πουθενά να κινδυνεύω, μάλλον έχει περισσότερο να κάνει με τη διευκόλυνση της κίνησης του κονβόι στις μάλλον άναρχες κυκλοφοριακές συνθήκες.
Το τοπίο αρχικά θυμίζει τα δικά μας Τέμπη. Μια λωρίδα ανά κατεύθυνση διασχίζει για πάνω από 100 km μια κοιλάδα που αλλού στενεύει κι αλλού ανοίγει, περνώντας από μικρά, φτωχά -όπως δείχνουν τουλάχιστον- χωριά. Η διαδρομή μας μοιάζει με ένα ταξίδι στο χρόνο. Τα εργοτάξια που ξεφυτρώνουν από παντού θυμίζουν την Ελλάδα της δεκαετίας του’60 και του ’70. Ο πρόσφατος πόλεμος και οι ιδιαιτερότητες του καθεστώτος πριν από αυτόν δεν επέτρεψαν στο σέρβικο λαό να γυρίζει σελίδες στο ημερολόγιο με το ρυθμό της δυτικής Ευρώπης, που τώρα φαίνεται πρόθυμη να «βοηθήσει» (με το αζημίωτο και ό,τι καλό ή κακό αυτό συνεπάγεται) να καλυφθεί το χαμένο έδαφος.
Συνεχίζοντας βόρεια, το τοπίο γίνεται πιο ευρωπαϊκό. Τα Yugo και τα Lada δίνουν τη θέση τους σε καινούρια Golf, Megane και A3, η εθνική οδός γίνεται αυτοκινητόδρομος που επιτρέπει σε κάποιες  GL και Cayenne, που μας προσπερνούν, να πιάσουν την τελική τους, τα μικρά ερειπωμένα βενζινάδικα δίνουν τη θέση τους σε σύγχρονους σταθμούς εξυπηρέτησης.

Αντάρτικο πόλεων
Το Smart ταιριάζει γάντι στο χάος των δρόμων του Βελιγραδίου. Τραβά τα βλέμματα σαν μαγνήτης. Οι ντόπιοι περιεργάζονται το αυτοκίνητο και μας χαιρετούν χαμογελαστοί βλέποντας το ελληνικό σημαιάκι στο παράθυρο. Τους ρωτάμε πώς τους φαίνεται, τους αρέσει. Ρωτώντας προσπαθούμε να κατατοπιστούμε στο χάρτη και να βρούμε την Kneza Milosa, το δρόμο όπου ακόμη και σήμερα στέκονται σαν ζωντανά φαντάσματα του παρελθόντος τα βομβαρδισμένα κτίρια του Υπουργείου Εσωτερικών, του αρχηγείου της αστυνομίας, και άλλα. Παρά τη βουή του δρόμου, μπορείς να ακούσεις τα βήματα των ανθρώπων που έτρεχαν να σωθούν αφήνοντας μισάνοιχτα τα κλασέρ στα γραφεία, μόλις ο Τόμαχοκ έκοψε το κτίριο στα δυο. Ένα φρέσκο κατακόκκινο τριαντάφυλλο στην πόρτα, μιας, δύο ημερών το πολύ, είναι για αυτούς που δεν τα κατάφεραν.
Είμαστε στην ανατολική πλευρά του Σάββα, του παραπόταμου του Δούναβη που χωρίζει την σέρβικη πρωτεύουσα στα δύο. Βόρεια, λίγο πριν τα δύο ποτάμια διασταυρωθούν, βρίσκεται η παλιά πόλη και το κάστρο Kalemegdan, στο μουσείο του οποίου φυλάγονται τα κομμάτια του αμερικάνικου Stealth που καταρρίφθηκε στην περιοχή το ’99. Η μορφή που είχαν δώσει στο Βελιγράδι τα μεγαλοπρεπή κλασικά κτίρια, που χτίστηκαν από Αυστριακούς και Γάλλους, δεν είχε καμία σχέση με τη μετέπειτα μιζέρια της αισθητικής του κομουνιστικού καθεστώτος. Λίγα τετράγωνα προς τα ανατολικά, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Σάββα, η δεύτερη μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία στην Ευρώπη μετά την Αγιά Σοφιά. Ξεκίνησε να φτιάχνεται το 1935 για να ολοκληρωθεί 50 χρόνια αργότερα, και σήμερα ανακαινίζεται. Δεν είναι οι επιβλητικές διαστάσεις που σου προκαλούν δέος, ούτε η τέχνη των μαστόρων που δουλεύουν το ξύλο και το μάρμαρο για να στολίσουν το τέμπλο του. Μέρα μεσημέρι, εργάσιμες ώρες, καμιά 50αριά άνθρωποι στην ηλικία μου, μοντέρνοι, όχι τίποτα του κατηχητικού, στέκονται με ευλάβεια για λίγες στιγμές μπροστά στο κεράκι που μόλις άναψαν. Τους σκέφτομαι δέκα χρόνια πριν στην ίδια θέση, κι αναλογίζομαι τους λόγους που τους οδηγούσαν τότε να προστρέξουν για βοήθεια στη Θεία δύναμη. Τι να τους πεις για τα δικά σου προβλήματα, για το αδιέξοδο της καριέρας σου, για την αύξηση που δεν πήρες, για το ότι δουλεύεις μήνες απλήρωτος...
Το Smart γλιστρά σαν αιλουροειδές από τη μια μεριά της πόλης στην άλλη. Στριμωγμένο ανάμεσα στα παλιά αθηναϊκά τρόλεϊ, που τώρα υπηρετούν τις αστικές συγκοινωνίες του Βελιγραδίου, και τα βαγόνια του τραμ που έχουν κλείσει πάνω από μισό αιώνα ζωής, νιώθει στο στοιχείο του. Το νέο Βελιγράδι, στη δυτική όχθη του Σάββα, είναι το νεόδμητο κομμάτι, με τα καινούρια ξενοδοχεία και τα σύγχρονα ψηλά κτίρια γραφείων των πολυεθνικών, που διέκριναν μια μεγάλη επενδυτική ευκαιρία να ξεπηδά ανάμεσα στα ερείπια και τη φτώχεια που άφησαν πίσω τους οι βομβαρδισμοί.

Σίγουρο χαρτί
Προσπαθώ να προσεγγίσω τον πεζόδρομο Knez Mihailova, την Ερμού του Βελιγραδίου. Σταματώ να ρωτήσω έναν πεζό αστυνομικό. Ευγενέστατος, μου δίνει οδηγίες τραβώντας με το στυλό του μια γραμμή στο χάρτη δείχνοντάς μου τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσω. Μετά μου ζητά την άδεια του αυτοκινήτου, το διαβατήριο και το δίπλωμα. Βρίσκομαι σε λεωφορειόδρομο και θα φύγω μόνο αν πληρώσω το πρόστιμο επί τόπου σε δινάρια, που δεν έχω. Ο «συμβιβασμός» που του πρότεινε από το τηλέφωνο ο Ντούσαν, PR της Mercedes Σερβίας, δεν του έφτιαξε τη διάθεση. Ή πέσαμε στον αδιάφθορο, ή του φάνηκαν λίγα. Ένας περαστικός, που βλέπει το ελληνικό σημαιάκι, μού φωνάζει «Τζόρτζεβιτς, Τζόρτζεβιτς... Ολυμπιακός...». Έχε χάρη που με βρήκες στην ανάγκη, τι να κάνω; Χαμογελάω, χαμογελάει και το όργανο. Βρήκα το κουμπί του. Είπαμε λίγο τα ποδοσφαιρικά μας και τράβηξε ο καθένας το δρόμο του.
Η παρουσίαση του αυτοκινήτου και της φίρμας γενικότερα στη Διεθνή Έκθεση Αυτοκινήτου του Βελιγραδίου, ήταν το τυπικό μέρος. Το καραβάνι των Smart, που γυρνούσε δυο μέρες στην πόλη, ήταν η καλύτερη γνωριμία με το κοινό που έδειξε ενθουσιασμένο. Το ελικοφόρο της Ολυμπιακής που μας γύρισε στην Αθήνα με έκανε να εκτιμήσω ακόμη περισσότερο το ταξίδι με το Fortwo Coupe, που είναι αλήθεια πως κύλησε αποστομωτικά ευχάριστα. Ίσως επειδή στην εθνική δεν χρειάζεται να καταφεύγεις συχνά στο αργό κιβώτιο, ή απλώς επειδή χώρεσε όλες τις αποσκευές δυο ατόμων που συνηθίζουν να υπερβάλλουν στην εκτίμηση των αναγκών τους, κρατούσε με άνεση τα 130 km/h στον αυτοκινητόδρομο χάρη στο ψυχωμένο μοτέρ και έκαψε κατά μέσο όρο 8 lt/100 km.

Ακολουθήστε το DRIVE στο Google News και τα Social Media
 

Google NewsFacebookTwitterInstagramYouTube