Τι θα γινόταν αν τα PHEV και τα υβριδικά επεκτεινόμενης αυτονομίας επιτρέπονταν και ύστερα από το 2035;

Αυτό το σενάριο προωθεί το λόμπι της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, με το επιχείρημα ότι μία πλήρης απαγόρευση θα «γονατίσει» τους κατασκευαστές και θα οδηγήσει σε κλείσιμο εργοστασίων. Ωστόσο, πρόσφατη μελέτη δείχνει πως αυτή η επιλογή θα έχει αρνητικές συνέπειες για τους καταναλωτές.

«Η διατήρηση των PHEV πέραν του 2035 αποτελεί κακό υπολογισμό -καθυστερεί την πράσινη μετάβαση χωρίς κανένα πραγματικό όφελος», λέει το ΙΜΤ

Παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει στον τερματισμό πωλήσεων θερμικών και υβριδικών αυτοκινήτων από το 2035, ορισμένες χώρες και βιομηχανίες ζητούν ευελιξία. Η ACEA, η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, προτείνει να επιτραπεί η συνέχιση των PHEV και των EREV και ύστερα από αυτήν την προθεσμία. Όμως αν η Κομισιόν υποχωρήσει, το κόστος θα το πληρώσουν οι οδηγοί.

Σύμφωνα με έρευνα του Institut Mobilités en Transition (IMT), η διατήρηση των PHEV και EREV πέραν του 2035 είναι «ψευδώς καλή ιδέα». Στην περίοδο 2035-2040, το συνολικό κόστος ιδιοκτησία τους θα παραμείνει υψηλότερο από αυτό των 100% ηλεκτρικών, ανεξαρτήτως τύπου αυτοκινήτου και χρήσης. Κατά μέσο όρο, ένα νέο plug-in hybrid θα κοστίζει 7% περισσότερο από ένα αντίστοιχο ηλεκτρικό στην καθημερινή χρήση κι έως 18% περισσότερο στην αγορά μεταχειρισμένων.

Αυτό οφείλεται στο διπλό σύστημα κίνησης (θερμικός κινητήρας + ηλεκτροκινητήρας), στο ακριβότερο service και στη χαμηλότερη αξία μεταπώλησης. Το βάρος πέφτει περισσότερο στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, τα οποία αγοράζουν κατά κύριο λόγο αυτοκίνητα 5–15 ετών.

Η έκθεση προειδοποιεί για «μετάβαση δύο ταχυτήτων». Στην Ευρώπη κατά μέσον όρο, μόνο το 50% των πιο εύπορων νοικοκυριών αγοράζει καινούργια αυτοκίνητα, ενώ τα λιγότερο εύπορα βασίζονται στην αγορά μεταχειρισμένων. Αν τα PHEV παραμείνουν στην αγορά, οι χαμηλότερες εισοδηματικά ομάδες θα επωμιστούν το μεγαλύτερο κόστος χρήσης τους, διευρύνοντας το χάσμα στην πρόσβαση σε οικονομική και καθαρή μετακίνηση.

Ταυτόχρονα, η διατήρηση των PHEV και EREV θα καθυστερήσει την ανάπτυξη προσιτής αγοράς μεταχειρισμένων EV, κάτι που θα πλήξει ξανά τα πιο αδύναμα νοικοκυριά.

Μια τέτοια μεθόδευση θα έχει επίπτωση και στο κλίμα; Περιβαλλοντικά, τα συμπεράσματα του IMT είναι ξεκάθαρα: Τα PHEV και EREV εκπέμπουν σημαντικά περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου σε όλο τον κύκλο ζωής τους σε σχέση με τα καθαρά ηλεκτρικά. Ακόμα και με χρήση βιοκαυσίμων, οι εκπομπές παραμένουν 60–70% υψηλότερες. Όσο η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη γίνεται πιο καθαρή μέχρι το 2040, το πλεονέκτημα των EV θα αυξάνεται.

Αντίθετα, η συνέχιση της χρήσης καυσίμων σημαίνει διατήρηση της εξάρτησης από εισαγόμενο πετρέλαιο και βιοκαύσιμα, υπονομεύοντας την ενεργειακή ανεξαρτησία και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Παράλληλα, αναβάλλεται η επένδυση σε μπαταρίες και τεχνολογίες μηδενικών ρύπων.

Ποια είναι λοιπόν η λύση; Το IMT καταλήγει ότι η διατήρηση των επαναφορτιζόμενων υβριδικών πέραν του 2035 αποτελεί κακό υπολογισμό -καθυστερεί την πράσινη μετάβαση χωρίς κανένα πραγματικό όφελος. Και προτείνει:
- Διατήρηση της απαγόρευσης πώλησης θερμικών και υβριδικών μετά το 2035
- Συμπλήρωση των κανονισμών με εργαλεία όπως ετικέτες κατανάλωσης ή eco-score
- Ενίσχυση παραγωγής μικρών, προσιτών ηλεκτρικών «made in Europe»
- Στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μπαταριών, δικτύων φόρτισης και δεξιοτήτων

Η τελική σύσταση είναι σαφής: Κάθε παράταση για τα υβριδικά απλώς καθυστερεί την αναπόφευκτη -και αναγκαία- μετάβαση στα 100% ηλεκτρικά.