Η απόσυρση του Fiat Punto από την ευρωπαϊκή αγορά δεν ήταν απλώς το τέλος ενός επιτυχημένου σουπερμίνι. Ήταν και το πιο ηχηρό σημάδι ότι οι προτιμήσεις των αγοραστών άλλαζαν οριστικά, με τα SUV και τα crossover να κερδίζουν σταθερά έδαφος. Ένα ταξίδι που ξεκινά από τη δεκαετία του ’70, όταν η Fiat έθετε τα θεμέλια της κατηγορίας.

Η ρίζα του Punto βρίσκεται στο Fiat 127 του 1971. Ένα μικρό, κομψό fastback που αρχικά παρουσιαζόταν με πορτμπαγκάζ, πριν υιοθετήσει την πρακτικότητα ενός χάτσμπακ έναν χρόνο αργότερα -την ίδια εποχή που έκανε πρεμιέρα και το τρίθυρο Renault 5. Εκείνα τα δύο μοντέλα καθόρισαν την εικόνα του σύγχρονου σουπερμίνι για δεκαετίες, δημιουργώντας έναν νέο κώδικα σχεδίασης που επιβιώνει μέχρι σήμερα, έστω κι αν τα SUV κερδίζουν διαρκώς πόντους.

Το τέλος του Fiat Punto δεν σήμανε απλώς την απόσυρση ενός σουπερμίνι αλλά και την επικράτηση των SUV στην ευρωπαϊκή αγορά

Το 127 όμως δεν ξεχώριζε μόνο για την αισθητική του. Η Fiat επέλεξε να τοποθετήσει εγκάρσια τον κινητήρα, όπως και το Mini, αλλά με το κιβώτιο τοποθετημένο στο πλάι και όχι από κάτω, μια διάταξη που τελικά έγινε παγκόσμιο πρότυπο. Δεν ήταν η πρώτη που τη δοκίμασε -το Autobianchi Primula του 1966 είχε προηγηθεί- αλλά σίγουρα ήταν εκείνη που την έκανε mainstream. Και μαζί με το Autobianchi A112, η Fiat δοκίμαζε ήδη την αρχιτεκτονική που θα κυριαρχούσε στα μικρά αυτοκίνητα των επόμενων δεκαετιών.

Η επιτυχία ήταν τεράστια. Σχεδόν πέντε εκατομμύρια Fiat 127 πουλήθηκαν, ενώ η συνέχεια ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακή: το Fiat Uno σημείωσε 8,8 εκατομμύρια πωλήσεις, με παραλλαγές του να συνεχίζουν τη ζωή τους στη Νότια Αμερική μέχρι το 2014.

Το 1993 ήρθε το πρώτο Fiat Punto, σχεδιασμένο -όπως και το Uno- από τον Giorgetto Giugiaro και την ItalDesign. Σε έξι χρόνια παραγωγής, πούλησε σχεδόν 3,5 εκατομμύρια μονάδες, πριν το διαδεχθεί η δεύτερη γενιά του 1999, που παρέμεινε στην αγορά μέχρι το 2010 και πρόσθεσε περίπου τρία εκατομμύρια ακόμη. Το τρίτο και τελευταίο Punto, που λανσαρίστηκε το 2005 ως Grande Punto, έδειχνε πως η Fiat ήθελε να επιστρέψει δυναμικά.

Οι πρώτες εικόνες δημιουργούσαν προσδοκίες: ένα καθαρό, κομψό σχέδιο, με μάσκα που θύμιζε Maserati, και ένα ανανεωμένο σαλόνι που υποσχόταν πιο ευρωπαϊκή ποιότητα. Όταν τελικά παρουσιάστηκε, το Grande Punto επιβεβαίωσε τουλάχιστον το αισθητικό του κομμάτι. Ήταν ένα καλοσχεδιασμένο μοντέλο, με χαρακτηριστικά πίσω φώτα τοποθετημένα ψηλά, μια διάταξη που το ξεχώριζε από κάθε άλλη πρόταση της εποχής.

Το εσωτερικό είχε την απαιτούμενη ιταλική φινέτσα, ιδιαίτερα στα πρώτα μοντέλα με τις διχρωμίες και τις τολμηρές υφές. Αργότερα, τα πάντα έγιναν πιο «συμβατικά», χωρίς όμως να χάνεται εντελώς ο χαρακτήρας. Το Punto πέρασε διαδοχικά από τις εκδόσεις Grande Punto, Punto Evo και ξανά Punto, ενώ προσφέρθηκε ακόμη και με τον δικύλινδρο κινητήρα TwinAir. Παρ’ όλα αυτά, ο ανταγωνισμός είχε ήδη προχωρήσει. Το πλαίσιό του και η συνολική οδική συμπεριφορά δεν ακολουθούσαν πλέον το ρυθμό των αντιπάλων.

Διαβάστε ακόμη Το νέο FIAT Punto που έμεινε για πάντα στο… συρτάρι!

Παρότι η τρίτη γενιά ξεπέρασε κι αυτή τα τρία εκατομμύρια πωλήσεις, το μέλλον του δεν ήταν ασφαλές. Η οικονομική κρίση του 2008 οδήγησε τον τότε CEO της Fiat Chrysler Automobiles, Sergio Marchionne, στο συμπέρασμα ότι ένα νέο σουπερμίνι δεν θα είχε ικανοποιητικά περιθώρια κέρδους.

Αντί να επενδύσει σε ένα Punto επόμενης γενιάς, προτίμησε να ενισχύσει τη γκάμα της Jeep, μια στρατηγική που ευθυγραμμιζόταν πλήρως με τη ραγδαία άνοδο των SUV.

Έτσι, χωρίς ποτέ να υπάρξει επίσημος αντικαταστάτης, το Punto αποσύρθηκε αθόρυβα. Κι όμως, η απουσία του λέει πολλά: δεν έφυγε επειδή δεν πουλούσε, αλλά γιατί η ευρωπαϊκή αγορά είχε ήδη γυρίσει σελίδα. Από τα μικρά χάτσμπακ που όρισαν μια εποχή, στα ψηλότερα, πιο πρακτικά και -το κυριότερο- πιο προσοδοφόρα SUV και crossover.

Το τέλος του Punto ήταν σημάδι των καιρών. Και ίσως το οριστικό κλείσιμο ενός κύκλου που η Fiat η ίδια είχε ανοίξει πριν από μισό αιώνα.

Πηγή: Autocar