Ο Donald Trump, όπως είδαμε και πριν από λίγες ημέρες, στρέφεται εναντίον της Πολιτείας της California -και της λογικής

Πριν από τέσσερις ημέρες, στις 12 Ιουνίου 2025, ο Donald Trump υπέγραψε μια κρίσιμη απόφαση: Aκυρώνει την εξαίρεση που επιτρέπει στις αμερικανικές πολιτείες να θεσπίζουν αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα από το ομοσπονδιακό επίπεδο. Από το 1970, η Clean Air Act έδινε αυτό το δικαίωμα στην California και σε άλλες «ανήσυχες» Πολιτείες να ακολουθούν δικό τους δρόμο απέναντι στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

Παρά τη «σταυροφορία» Donald Trump, οι αριθμοί και τα στοιχεία δεν βολεύουν το αφήγημα του Αμερικανού προέδρου

Ο Trump ωστόσο, δεν βλέπει περιβαλλοντική φιλοδοξία -βλέπει «πράσινη δικτατορία». Στοχοποιεί τους «αριστερούς Καλιφορνέζους», όπως τους αποκαλεί, που κατά την άποψή του καταπιέζουν τις μεγάλες αμερικανικές βιομηχανίες με εξωφρενικές απαιτήσεις. Ο Gavin Newsom, κυβερνήτης της California και μόνιμος πολιτικός του αντίπαλος, ανακοίνωσε ότι θα κινηθεί νομικά, κάνοντας λόγο για μια «ιστορική περιβαλλοντική οπισθοδρόμηση».

«Κάν’ το όπως το Detroit». Η ιδεολογική βάση της απόφασης είναι ξεκάθαρη: Για τον Trump, η αληθινή αμερικανική αυτοκίνηση δεν είναι αθόρυβη, δεν φορτίζει σε τερματικό σταθμό και σαφώς δεν προέρχεται από την California. Είναι φασαριόζα, καίει βενζίνη και κατασκευάζεται στο Detroit. Το αφήγημα απλό: Η ηλεκτροκίνηση καταστρέφει το εργοστάσιο, τη δουλειά, τον «παραδοσιακό άνδρα με το κλειδί στο χέρι».

Έτσι, ο Αμερικανός πρόεδρος μέσα σε πέντε μήνες διακυβέρνησης, έχει ήδη:
- παγώσει τη χρηματοδότηση για σημεία φόρτισης
- ακυρώσει τους στόχους για το 50% των πωλήσεων EV έως το 2030
- προαναγγείλει κατάργηση του φορολογικού κινήτρου αγοράς EV
- και καταργήσει τις επιδοτήσεις για τεχνολογίες όπως το stop/start που στοχεύουν στη μείωση εκπομπών εντός πόλης

Τελικά όπως δείχνουν τα πράγματα, ο Trump θέλει να σώζει την αυτοκινητοβιομηχανία από το ίδιο της το μέλλον… Οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες βρίσκονται έτσι σε μια δυσεπίλυτη αντίφαση. Από τη μια, ο Trump θέλει να τις «προστατεύσει». Από την άλλη, εκείνες έχουν ήδη δεσμεύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε R&D για EV. Η Ford, η General Motors και ο Όμιλος Stellantis δεν μπορούν απλώς να... ξε-ηλεκτριστούν. Χάνουν τον στρατηγικό προσανατολισμό τους και μένουν εκτεθειμένες έναντι των Κινέζων και των Ευρωπαίων.

Ταυτόχρονα, ορισμένοι αντιπρόσωποι και σωματεία εργαζομένων στηρίζουν την πολιτική Trump -κυρίως από φόβο για την εξάρτηση από κινεζικές μπαταρίες και για απώλεια θέσεων εργασίας σε παραδοσιακές γραμμές παραγωγής. Η ρωγμή στον κλάδο είναι βαθιά.

Ο αμερικανικός «ανασχηματισμός» έχει αντίκτυπο και στην Ευρώπη. Ειδικά στη Γερμανία, όπου λόμπι της αυτοκινητοβιομηχανίας πιέζουν για αναβολή της κατάργησης των θερμικών κινητήρων από το 2035. Ήδη οι κανονισμοί CAFE πήραν αναβολή. Και η κοινωνική κόπωση από την ενεργειακή μετάβαση κάνει τέτοιες πιέσεις πιο αποδεκτές.

Ωστόσο, ένα πλήρες σενάριο τύπου Trump μοιάζει απίθανο. Η Ευρώπη έχει χτίσει μεγάλο μέρος της πολιτικής και βιομηχανικής ταυτότητάς της γύρω από την «πράσινη μετάβαση». Επιστροφή στο ντίζελ και στα κυβικά θα σήμαινε, απλώς, γελοιοποίηση.

Βέβαια, τα στοιχεία δεν βολεύουν το αφήγημα. Κι αυτό είναι το ειρωνικό της υπόθεσης; Παρά τη «σταυροφορία» Trump, οι αριθμοί δεν είναι με το μέρος του. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών και plug-in hybrid αυξήθηκαν κατά 28% παγκοσμίως τους πρώτους πέντε μήνες του 2025. Οι καταναλωτές μιλούν με τα χρήματά τους -και δεν δείχνουν να νοσταλγούν ιδιαίτερα τις εξατμίσεις και το τσοκ.

Αλλά για τον Donald Trump, αυτή η στατιστική λεπτομέρεια δεν έχει σημασία. Σημασία έχει το πολιτικό μήνυμα: Επιστροφή σε μια Αμερική που καταλαβαίνει. Με μυρωδιά βενζίνης, ήχο V8 και σημαία «Made in Detroit». Το αν αυτή η Αμερική μπορεί να επιβιώσει στον 21ο αιώνα είναι άλλο θέμα.