Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), που τέθηκε σε ισχύ πριν από λίγες εβδομάδες, αλλάζει ριζικά την καθημερινότητα των οδηγών στην Ελλάδα. 

Αν και αρκετοί από τους κανόνες δεν είναι καινούργιοι, μέχρι σήμερα είτε εφαρμόζονταν αποσπασματικά είτε απλώς αγνοούνταν. Πλέον όμως, η Πολιτεία δείχνει αποφασισμένη να τους εφαρμόσει με αυστηρότητα, με εντατικούς τροχονομικούς ελέγχους και υψηλότερα πρόστιμα.

Ο νέος ΚΟΚ μας υπενθυμίζει ότι στην οδήγηση κάθε μικρή λεπτομέρεια μπορεί να κάνει τη διαφορά στην ασφάλεια

Δεν είναι τυχαίο ότι ο νέος ΚΟΚ επικεντρώνεται σε συνήθειες που οι περισσότεροι οδηγοί θεωρούν αθώες: από το να αφήνουμε σακούλες με ψώνια στο πίσω κάθισμα, μέχρι να πίνουμε καφέ ενώ κρατάμε το τιμόνι ή να οδηγούμε φορώντας σαγιονάρες. Όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, πίσω από αυτές τις «λεπτομέρειες» κρύβονται σημαντικοί κίνδυνοι.

Σακούλες, μπουφάν και ρούχα στο πίσω κάθισμα
Η τοποθέτηση χαλαρών αντικειμένων στην καμπίνα, όπως σακούλες με ψώνια ή κουτιά, απαγορεύεται πλέον ρητά. Σε περίπτωση απότομου φρεναρίσματος, αυτά μπορούν να μετατραπούν σε επικίνδυνα αντικείμενα ή να σφηνώσουν κάτω από τα πεντάλ. Γι’ αυτό όλα τα αντικείμενα πρέπει να τοποθετούνται αποκλειστικά στο πορτμπαγκάζ.

Εξίσου επικίνδυνη θεωρείται η οδήγηση με χοντρά μπουφάν. Περιορίζουν την ελευθερία κινήσεων του οδηγού, καθυστερούν τον χρόνο αντίδρασης και αυξάνουν τις πιθανότητες λάθους. Το ίδιο ισχύει και για ρούχα κρεμασμένα ή ηλιοπροστασίες στα παράθυρα, που μειώνουν την ορατότητα.

Σαγιονάρες, κουκούλες και «ακατάλληλη» ένδυση
Αν και ακούγεται υπερβολικό, ο νέος ΚΟΚ προβλέπει πρόστιμα για όσους οδηγούν φορώντας σαγιονάρες ή κουκούλα. Οι σαγιονάρες δεν προσφέρουν σταθερό πάτημα στα πεντάλ, ενώ η κουκούλα περιορίζει το οπτικό πεδίο. Μικρές λεπτομέρειες, που ωστόσο μπορεί να κάνουν τη διαφορά σε μια κρίσιμη στιγμή στο δρόμο.

Ο καφές στο χέρι και το κινητό στο παρμπρίζ
Η εικόνα του Έλληνα οδηγού με καφέ στο χέρι είναι οικεία. Όμως πλέον, αυτή η συνήθεια θεωρείται παράβαση. Το ένα χέρι απομακρύνεται από το τιμόνι και, σε περίπτωση που ο καφές χυθεί, η απόσπαση προσοχής μπορεί να οδηγήσει σε ατύχημα.

Ακόμη και το κινητό τηλέφωνο, πέρα από τη χρήση του, απαγορεύεται να τοποθετείται με βεντούζα στο παρμπρίζ, καθώς περιορίζει το οπτικό πεδίο του οδηγού. Η χρήση ειδικών βάσεων στο ταμπλό ή στους αεραγωγούς παραμένει η ενδεδειγμένη και νόμιμη λύση.

Κόρνες, μαρσαρίσματα και ηχορύπανση
Η άσκοπη χρήση κόρνας και το μαρσάρισμα στα φανάρια είναι επίσης παραβάσεις που επισύρουν πρόστιμο. Ο στόχος δεν είναι μόνο η οδική ασφάλεια, αλλά και η μείωση της ηχορύπανσης στις πόλεις και η αντιμετώπιση της οδηγικής επιθετικότητας.

Σύγκριση με την Ευρώπη
Αντίστοιχοι κανόνες ισχύουν εδώ και χρόνια σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, η οδήγηση με σαγιονάρες μπορεί να επιφέρει πρόστιμο έως και 200 ευρώ, ενώ στη Γερμανία απαγορεύεται η χρήση κινητού ακόμη κι αν το κρατάμε για μερικά δευτερόλεπτα στο χέρι. Ο νέος ΚΟΚ φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά σε αυτά τα πρότυπα.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., μεγάλο ποσοστό τροχαίων ατυχημάτων οφείλεται στην απόσπαση προσοχής. Μια στιγμή αμέλειας -ένα χυμένο ρόφημα, μια σακούλα που κύλησε, ένα παπούτσι που γλίστρησε στο πεντάλ- μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική.

Η φιλοσοφία του νέου ΚΟΚ δεν είναι απλώς εισπρακτική. Στόχος του είναι η αλλαγή νοοτροπίας των οδηγών και η καλλιέργεια μιας πιο υπεύθυνης κουλτούρας στον δρόμο. Οι οδηγοί καλούνται πλέον να εγκαταλείψουν καθημερινές συνήθειες που μέχρι σήμερα θεωρούσαν ακίνδυνες. Από τον καφέ στο χέρι μέχρι τα ψώνια στο πίσω κάθισμα, η αυστηροποίηση των κανόνων δείχνει ότι κάθε λεπτομέρεια μετράει. Γιατί, πέρα από τα πρόστιμα, το πραγματικό ζητούμενο είναι η μείωση των ατυχημάτων και η ενίσχυση της ασφάλειας στους ελληνικούς δρόμους.