Εδώ και χρόνια, τα SUV έχουν αναδειχθεί στη δημοφιλέστερη κατηγορία αυτοκινήτων στην ευρωπαϊκή αγορά με τις πωλήσεις να σημειώνουν χρόνο με χρόνο σημαντική άνοδο.

Μόνο που εκτός από τη δημοτικότητα, αύξηση παρατηρείται και στο μέγεθος των μοντέλων που απαρτίζουν τη συγκεκριμένη κατηγορία. Κι αν αυτό δεν είναι δα και μεγάλο πρόβλημα στην Αμερική, στην Ευρώπη έχουν αρχίσει ήδη να ηχούν τα πρώτα καμπανάκια.

Τα μεγάλα SUV μπαίνουν στο στόχαστρο της ΕΕ επίσης για υπερβάλλουσα ρύπανση και ζητήματα ασφαλείας, σε περιπτώσεις σύγκρουσής τους με πεζούς ή ποδηλάτες

Κι αυτό διότι οι πυκνοκατοικημένες πόλεις της Ευρώπης, με τους στενούς δρόμους αρχίζουν να υποφέρουν από τη συνεχή αύξηση των διαστάσεων των SUV. Ως εκ τούτου, υποφέρουν επίσης και οι υπόλοιποι χρήστες του δρόμου. Ιδίως οι πεζοί και οι ποδηλάτες, ο χώρος των οποίων μειώνεται σημαντικά. 

Αξίζει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με νόμο του 1990, το μέγιστο επιτρεπόμενο πλάτος για τα οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους της Ευρώπης ανέρχεται επί του παρόντος στα 2,55 m. Νόμος που ψηφίστηκε προκειμένου να περιοριστεί το μέγεθος των λεωφορείων και των φορτηγών που κυκλοφορούν στους δρόμους της Γηραιάς Ηπείρου.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες όμως, φαίνεται πως αξιοποιούν το «παραθυράκι» που υπάρχει στη νομοθεσία -όπου δεν γίνεται αναφορά για τα αυτοκίνητα. Και αυξάνοντας συνεχώς τις διαστάσεις των SUV, τείνουν να τα μετατρέψουν σιγά σιγά σε θηρία, δυσανάλογα με τα μεγέθη των ευρωπαϊκών δρόμων στα αστικά κέντρα, πέριξ των οποίων διαμένουν οι περισσότεροι κάτοικοι.

Η αύξηση των διαστάσεων δεν έχει γίνει μονοκοπανιά κατά το κοινώς λεγόμενο, αλλά συντελείται σιγά σιγά, όπως αποδεικνύει και η έρευνα της Transport & Environment. Συγκεκριμένα, το μέγεθος των SUV που κυκλοφορούν στην Ευρώπη αυξάνεται κατά έναν πόντο κάθε δύο χρόνια.. Σύμφωνα με στοιχεία του International Council on Clean Transportation, το μέσο πλάτος των αυτοκινήτων αυξήθηκε από τα 170,5 cm. το 2001, στα 180,2 cm.

Ο James Nix, συγγραφέας της έρευνας της T&Ε, παραδέχτηκε πως «μπορεί να μην ακούγεται μεγάλος ως αριθμός. Αλλά η πραγματικότητα είναι πως -αν δεν υπάρξει μεταρρύθμιση- τα μεγάλα, πολυτελή SUV και pick-up θα φτάσουν να είναι σχεδόν όσο φαρδιά είναι τα φορτηγά και λεωφορεία», τονίζοντας παράλληλα ότι ήδη «τα μισά από τα νέα αυτοκίνητα που ταξινομούνται είναι πολύ φαρδιά για τον ελάχιστο χώρο στάθμευσης».

Σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Παρίσι, το Λονδίνο κ.ά., οι θέσεις πάρκινγκ είναι σχεδιασμένες για αυτοκίνητα πλάτους έως και 1,8 m. Αυτό σημαίνει πως ένα σημαντικό ποσοστό των σημερινών πολυτελών SUV, απλώς δεν χωράει! Και βέβαια δεν είναι μόνο το πλάτος των μεγάλων SUV αλλά και το μήκος τους που επίσης παίρνει την ανιούσα, φέρνοντας στους ευρωπαϊκούς δρόμους αυτοκίνητα που φλερτάρουν ή ακόμα και ξεπερνούν τα πέντε μέτρα σε μήκος και δύο μέτρα σε πλάτος.

Ας μιλήσουμε όμως με συγκεκριμένα παραδείγματα. Όταν παρουσιάστηκε το 2000, η πρώτη γενιά της BMW X5 το μήκος της έφτανε τα 4,67 m και το πλάτος τα 1,87 m. Μέσα στα 24 που μεσολάβησαν, το μήκος της X5 έχει φτάσει τα 4,94 m και το πλάτος ξεπέρασε τα δύο μέτρα! Και σημειώνουμε ότι στο πορτοφόλιο της βαυαρικής φίρμας υπάρχει πλέον η ακόμα μεγαλύτερη Χ7 και η πληθωρική XM. Αντίστοιχα, η πρώτη γενιά της Mercedes-Benz ML που λανσαρίστηκε το 1997 είχε μήκος 4,64 m και πλάτος 1,83 m. Ως GLS πλέον στις μέρες, οι διαστάσεις του γερμανικού πολυτελούς SUV ανέρχονται σε 5,2 m μήκος και 2,03 πλάτος!

Πέρα όμως από τα πολυτελή SUV, αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν και τα πάλαι ποτέ SUV της μεσαίας κατηγορίας. Η τελευταία γενιά του Honda CR-V για παράδειγμα έχει ξεπεράσει σε μήκος την BMW X5 πρώτης γενιάς, αγγίζοντας αισίως τα 4,71 m, με το πλάτος της να φτάνει τα 1,87 m.

Όλοι λοιπόν αντιλαμβανόμαστε πόσο δύσκολη είναι η διαδικασία παρκαρίσματος. Tόσο για τους οδηγούς των SUV που πρακτικά ψάχνουν χώρο για 1,5 αυτοκίνητο όσο και για τους υπόλοιπους οδηγούς, οι οποίοι βλέπουν τους διαθέσιμους δημόσιους χώρους στάθμευσης να κατακερματίζονται ακόμα περισσότερο. Βλέπετε, η τύχη που χρειάζεται κάποιος για να παρκάρει στις μεγάλες πόλεις δεν αποτελεί μέρος του προαιρετικού εξοπλισμού σε κανένα αυτοκίνητο, οιασδήποτε κατηγορίας!

Οι ειδικοί προειδοποιούν πως αν δεν παρέμβει νομοθετικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα πράγματα μπορεί να ξεφύγουν από τον έλεγχο τα επόμενα χρόνια. «Τα τεράστια SUV αποτελούν απειλή για τον αστικό ιστό των πόλεών μας. Αν δεν αναλάβουμε δράση τώρα, τα ολοένα και μεγαλύτερα οχήματα θα συνεχίσουν να καταλαμβάνουν τον πολύτιμο δημόσιο χώρο μας», προειδοποιεί η Barbara Stoll, διευθύντρια της εκστρατείας Clean Cities Campaign. 

Η πρώτη χώρα που ξεκίνησε να λαμβάνει μέτρα είναι για άλλη μία φορά η Γαλλία και συγκεκριμένα το Παρίσι. Οι κάτοικοι της πόλης του φωτός, έστω και με πολύ μικρή συμμετοχή (5,7%) αποφάσισαν σε πρόσφατο δημοψήφισμα τον τριπλασιασμό του τέλους στάθμευσης για τα μεγάλα SUV. Το νέο τιμολόγιο που θα τεθεί σε ισχύ αφορά όλα τα SUV με κινητήρα εσωτερικής καύσης και βάρος άνω των 1,6 τόνων, αλλά και τα ηλεκτροκίνητα με βάρος άνω των δύο τόνων. Και η ώρα στάθμευσης θα στοιχίζει σύντομα €18 στα πιο κεντρικά σημεία και €12 στις συνοικίες της γαλλικής πρωτεύουσας.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που τα μεγάλα SUV μπαίνουν στο στόχαστρο. H συζήτηση είχε ανοίξει και στο παρελθόν, δεδομένου ότι το μεγάλο βάρος των περισσότερων SUV επηρέαζε την κατανάλωση και τη φθορά των ελαστικών. Με αυτή την τελευταία να είναι μία από τις κυριότερες και άγνωστες στο ευρύ κοινό αιτίες ρύπανσης στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις. 

Είχαν επίσης τεθεί και ζητήματα ασφαλείας, σε περιπτώσεις σύγκρουσής τους με πεζούς ή ποδηλάτες.  Στα παραπάνω προστέθηκε πλέον και ο χώρος που καταλαμβάνουν στα πάρκινγκ και τους δρόμους με τον μεγάλο όγκο τους. Κι αυτό είναι ένα θέμα που θα απασχολήσει σύντομα την Επιτροπή Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.