
ΗΠΑ, η πράσινη μετάβαση συναντά το κόκκινο φανάρι του Trump
Ο Trump βάζει φόρους στα EV, κόβει επιδοτήσεις και απειλεί με δασμούς τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα. Αντί για ηλεκτροκίνηση, έχουμε πολιτική αποφόρτιση. Μήπως τελικά το «Big Beautiful Bill» είναι μόνο για τα καύσιμα;


Ο Donald Trump δεν φημίζεται για την αγάπη του προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα —κι αυτό δεν άλλαξε με την επιστροφή του στην εξουσία.
Τώρα όμως, αποφάσισε να βάλει την υπογραφή του σε κάτι περισσότερο από δηλώσεις. Με τον χαρακτηριστικά βαφτισμένο «One Big Beautiful Bill Act», το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε ένα πακέτο μέτρων που ουσιαστικά αποδυναμώνει τη στρατηγική της ηλεκτροκίνησης στη χώρα. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων έξτρα φόρους: $100 ετησίως για τους ιδιοκτήτες υβριδικών και $250 για όσους επέλεξαν 100% ηλεκτρικά οχήματα. Η επίσημη αιτιολογία είναι η ενίσχυση του ταμείου οδικών υποδομών, το οποίο παραδοσιακά στηριζόταν στον φόρο καυσίμων. Με την άνοδο των EV, τα έσοδα έχουν πέσει. Άρα, ήρθε η ώρα να πληρώσουν κι εκείνοι που δεν καίνε βενζίνη -και μάλιστα λίγο παραπάνω.
H νέα πολιτική των ΗΠΑ για την ηλεκτροκίνηση κάνει U-turn με χειρόφρενο!
Το πρόβλημα, βέβαια, δεν είναι το «ποιος πληρώνει;», αλλά το «πώς;» και το «γιατί;». Μαζί με τη φορολόγηση, το σχέδιο Trump προβλέπει δραστική περικοπή σχεδόν όλων των κινήτρων του νόμου IRA, της πράσινης πολιτικής του Biden που στόχευε στην αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας μέσω της ηλεκτροκίνησης.
Η κατάργηση αυτών των επιδοτήσεων έχει άμεσο αντίκτυπο: Dεκάδες επενδυτικά σχέδια κινδυνεύουν να παγώσουν πριν καν ξεκινήσουν -σύμφωνα με τα στοιχεία του Wellesley College, 77 από τα 128 πρότζεκτ παραγωγής μπαταριών δεν έχουν καν ξεκινήσει.
Τα κοινωνικά απόνερα είναι επίσης υπολογίσιμα. Το ICCT προειδοποιεί ότι έως και 130.000 θέσεις εργασίας στον κλάδο των EV ενδέχεται να χαθούν μέχρι το 2030. Πολιτείες όπως το Michigan ή το Kentucky, που είχαν επενδύσει προσδοκίες και εκατομμύρια στην πράσινη στροφή, κινδυνεύουν να δουν το «Made in USA» να γίνεται «Moved out of USA». Και το ειρωνικό της υπόθεσης; Οι ίδιοι οι ρεπουμπλικάνοι βουλευτές αυτών των περιοχών υπερψήφισαν το νομοσχέδιο. Ο Buddy Carter, εκπρόσωπος της Georgia, όπου η Hyundai επενδύει πάνω από $4 δισ. σε εργοστάσιο μπαταριών, το χαρακτήρισε «φανταστικό».
Και σαν να μην έφτανε αυτό, έρχεται και εμπορικός πόλεμος. Η κυβέρνηση Trump απειλεί με δασμούς 50% στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα από 1ης Ιουνίου, υποστηρίζοντας ότι η ΕΕ έχει «φτιαχτεί για να εκμεταλλεύεται τις ΗΠΑ». Αν και μια τηλεφωνική επικοινωνία με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν φαίνεται να έφερε προσωρινή αναβολή (μετάθεση για 9 Ιουλίου), η αβεβαιότητα παραμένει -μαζί και η ανησυχία για την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών εξαγωγών, που ξεπερνούν τα $45 δισ. ετησίως.

Πέρα από τις απώλειες σε θέσεις εργασίας και τις επενδύσεις, το μήνυμα που στέλνει η Ουάσιγκτον στους διεθνείς επενδυτές είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικό. Πολλές εταιρείες εξετάζουν ήδη εναλλακτικές σε Καναδά και Μεξικό, ενώ η Κίνα παρακολουθεί ήρεμα από το βάθος -ίσως και με ικανοποίηση, αν τελικά η Αμερική εξαρτάται περισσότερο από τα δικά της προϊόντα.
Το Πανεπιστήμιο Princeton, μέσω του προγράμματος REPEAT, εκτιμά ότι η κατάργηση των κινήτρων θα μειώσει τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά 40% έως το 2030. Και με λιγότερα EV, η ζήτηση για μπαταρίες μειώνεται, τα εργοστάσια παγώνουν και τα σχέδια επιστρέφουν στο συρτάρι. Η ενεργειακή μετάβαση, τελικά, δεν σταματά με χειρόφρενο -αλλά μάλλον με τιμολόγιο επιστροφής στην πρότερη κατάσταση.