Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ανακοινώσει την Τρίτη μια σημαντική αναθεώρηση της πολιτικής της για την απαγόρευση πώλησης νέων αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035, υποχωρώντας στις έντονες πιέσεις που δέχεται από κράτη-μέλη όπως η Γερμανία και η Ιταλία, αλλά και από μεγάλους ευρωπαϊκούς κατασκευαστές αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με κοινοτικές και βιομηχανικές πηγές, το μέτρο -όπως είχε θεσπιστεί το 2023- ενδέχεται είτε να μετατεθεί χρονικά κατά πέντε χρόνια είτε να «μαλακώσει» επ’ αόριστον, επιτρέποντας στην πράξη τη συνέχιση πωλήσεων μοντέλων με κινητήρες εσωτερικής καύσης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Οι τελικές λεπτομέρειες βρίσκονται ακόμη υπό διαμόρφωση, ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη υπαναχώρηση της ΕΕ από τις πράσινες πολιτικές της τα τελευταία πέντε χρόνια.

Η Κομισιόν επανεξετάζει το «μπλόκο» στους κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035 και φέρεται έτοιμη να δώσει παράταση επ’ αόριστον

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει μια ξεκάθαρη πρόταση για την κατάργηση της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης», δήλωσε την Παρασκευή ο Manfred Weber, επικεφαλής του μεγαλύτερου πολιτικού σχηματισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, του European People’s Party. «Ήταν ένα σοβαρό λάθος βιομηχανικής πολιτικής».

Η συζήτηση έχει διχάσει βαθιά τον κλάδο. Παραδοσιακοί κατασκευαστές όπως οι όμιλοι Volkswagen και Stellantis πιέζουν για χαλάρωση των στόχων, επικαλούμενοι τον σκληρό ανταγωνισμό από χαμηλότερου κόστους κινεζικές εταιρείες αλλά και από αμερικανικούς κολοσσούς. Από την άλλη πλευρά, εταιρείες που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στην ηλεκτροκίνηση προειδοποιούν ότι μια τέτοια στροφή θα δώσει ακόμη μεγαλύτερο προβάδισμα στην Κίνα.

«Η τεχνολογία είναι έτοιμη, οι υποδομές φόρτισης είναι έτοιμες και οι καταναλωτές είναι έτοιμοι», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Michael Lohscheller, CEO της Polestar. «Τι ακριβώς περιμένουμε;».

Κινητήρες εσωτερικής καύσης… για δεκαετίες ακόμη
Ο νόμος του 2023 είχε σχεδιαστεί ώστε να επιταχύνει τη μετάβαση από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης σε ηλεκτρικά συστήματα κίνησης ή κυψέλες καυσίμου, προβλέποντας βαριά πρόστιμα για τους κατασκευαστές που δεν θα πετύχαιναν τους στόχους. Στην πράξη, αυτό σήμαινε δραστική αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, έναν τομέα στον οποίο οι ευρωπαϊκές εταιρείες υστερούν έναντι της Tesla αλλά και κινεζικών παικτών όπως η BYD και η Geely.

Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επενδύσει στην ηλεκτροκίνηση, ωστόσο υποστηρίζουν ότι η ζήτηση κινείται χαμηλότερα των αρχικών εκτιμήσεων. Οι υψηλότερες τιμές των EV, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις σε υποδομές φόρτισης, φρενάρουν το αγοραστικό ενδιαφέρον, ενώ ακόμη και οι δασμοί της ΕΕ στα κινεζικής κατασκευής ηλεκτρικά μοντέλα προσφέρουν μόνο περιορισμένη ανακούφιση.

«Δεν είναι μια βιώσιμη πραγματικότητα σήμερα στην Ευρώπη», δήλωσε πρόσφατα ο Jim Farley, CEO της Ford, μιλώντας στη Γαλλία, με αφορμή την ανακοίνωση συνεργασίας με τη Renault για τη μείωση του κόστους των EV. Όπως είπε, οι ανάγκες της βιομηχανίας δεν είναι «καλά ισορροπημένες» με τους στόχους CO₂ της ΕΕ.

Τον Μάρτιο, η Ένωση είχε ήδη δώσει μια πρώτη «ανάσα» στον κλάδο, επιτρέποντας στους κατασκευαστές να επιτύχουν τους στόχους του 2025 σε βάθος τριετίας. Πλέον, όμως, η αυτοκινητοβιομηχανία ζητά να συνεχίσει να διαθέτει στην αγορά μοντέλα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, παράλληλα με plug-in hybrid, range extender EV και καύσιμα που χαρακτηρίζονται ως «κλιματικά ουδέτερα ως προς το CO₂», όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα από αγροτικά υπολείμματα ή χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ursula von der Leyen, έχει δηλώσει από τον Οκτώβριο ότι είναι ανοιχτή στη χρήση e-fuels και «προηγμένα βιοκαύσιμα νέας γενιάς». «Συνιστούμε μια πολυτεχνολογική προσέγγιση», σημείωσε ο Todd Anderson, CTO της Phinia, εταιρείας που δραστηριοποιείται στα συστήματα καυσίμου για κινητήρες εσωτερικής καύσης, προσθέτοντας ότι ο συγκεκριμένος τύπος κινητήρα «θα παραμείνει μαζί μας για το υπόλοιπο του αιώνα».

Αντίθετες φωνές και επόμενα βήματα
Η βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων προειδοποιεί ότι μια τέτοια στροφή πολιτικής θα υπονομεύσει τις επενδύσεις και θα καθυστερήσει περαιτέρω την Ευρώπη έναντι της Κίνας. «Σίγουρα θα έχει αντίκτυπο», σχολίασε ο Rick Wilmer, CEO της ChargePoint.

Παράλληλα, οι κατασκευαστές ζητούν οι στόχοι του 2030 -μείωση εκπομπών κατά 55% για τα αυτοκίνητα- να εφαρμοστούν σταδιακά, ενώ προτείνουν την κατάργηση του στόχου μείωσης 50% για τα vans. Η Γερμανία πιέζει ώστε πρακτικές όπως η χρήση χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος χάλυβα να συνυπολογίζονται στη μείωση των εκπομπών CO₂.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται επίσης να παρουσιάσει σχέδιο για την αύξηση του ποσοστού των ηλεκτρικών οχημάτων στους εταιρικούς στόλους, που αντιστοιχούν περίπου στο 60% των νέων ταξινομήσεων στην Ευρώπη. Η αυτοκινητοβιομηχανία ζητά κίνητρα αντί για υποχρεωτικούς στόχους, επικαλούμενη παραδείγματα όπως το Βέλγιο, όπου οι επιδοτήσεις έχουν αποδώσει. Στο τραπέζι βρίσκεται και η δημιουργία νέας ρυθμιστικής κατηγορίας για μικρά EV, με χαμηλότερη φορολογία και επιπλέον «πιστώσεις» στους στόχους CO₂.

Από την πλευρά τους, περιβαλλοντικές οργανώσεις επιμένουν ότι η ΕΕ πρέπει να τηρήσει τον στόχο του 2035, υποστηρίζοντας ότι τα βιοκαύσιμα δεν επαρκούν, δεν είναι πραγματικά με μηδενικό ισοζύγιο CO₂ και θα ήταν εξαιρετικά ακριβά σε μεγάλη κλίμακα. «Η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στην ηλεκτροκίνηση», δήλωσε ο William Todts, εκτελεστικός διευθυντής της T&E. «Είναι ξεκάθαρο ότι το ηλεκτρικό είναι το μέλλον».

Πηγή: Reuters