Στη ρετρό γοητεία του Mini και το funky στιλ του DS3, το μικρό Audi αντιπαραθέτει τη σοβαρότητα και την αίσθηση ενός μεγαλύτερου και ακριβότερου αυτοκινήτου

Αυτό δεν συμβαίνει συχνά: Ορδές δημοσιογράφων, φωτογράφων και οπερατέρ να έρχονται απ’ όλη την Ευρώπη και τα γενικώς ακατάδεχτα ΜΜΕ να αφιερώνουν χρόνο στην παρουσίαση ενός αυτοκινήτου. Και μάλιστα ενός αυτοκινήτου που δεν είναι κάτι εντελώς καινούργιο ή επαναστατικό. Το σχήμα του έχει αποκαλυφθεί από δύο εκθεσιακά πρωτότυπα που έχουν προηγηθεί, ενώ οι βασικές του διαστάσεις και τα μηχανικά του μέρη είναι ήδη γνωστά και δοκιμασμένα στα VW Polo, Skoda Fabia και Seat Ibiza.
Γιατί τόσος θόρυβος τότε; Επειδή η Audi είναι πιο αποφασισμένη από κάθε άλλο κατασκευαστή να συμπληρώσει οποιοδήποτε κενό στην γκάμα των μοντέλων της. Έχει supercar και coupe και station wagon. Έχει συνολικά 36 μοντέλα, μεταξύ των οποίων τέσσερα διαφορετικά crossover και SUV. Κι έχει δηλώσει επίσημα πως μέχρι το 2015 (όπου η παραγωγή της θα έχει φτάσει το 1,5 εκατομμύριο αυτοκίνητα το χρόνο) θα παρουσιάσει άλλα έξι εντελώς καινούργια αυτοκίνητα. Και όμως, τις τελευταίες δεκαετίες δεν είχε ένα μικρό αυτοκίνητο. Μιλάμε δηλαδή όχι για κενό στην γκάμα της αλλά για πραγματικό χάσμα. Γι’ αυτό και όλοι έσπευσαν στο Βερολίνο: για να δουν με τι θα γεμίσει η Audi την τρύπα αυτή.

Ευκαιρία για κέρδη
Για μερικούς, οι βασικές προδιαγραφές του μικρού Audi μπορεί να είναι μια μικρή απογοήτευση. To Α1 δεν είναι τόσο διαφορετικό όσο το εξολοκλήρου αλουμινένιο Α2 που είχε παρουσιαστεί πριν από 10 χρόνια. Εκείνο είχε ένα πολύ προηγμένο κι ελαφρύ πλαίσιο-χωροδικτύωμα, που δεν το μοιραζόταν με κανένα άλλο μοντέλο. Αντίθετα, το Α1 είναι ένα 4μετρο, προσθιοκίνητο supermini, με συμβατικό ατσάλινο αυτοφερόμενο πλαίσιο, γόνατα McPherson μπροστά κι έναν ημιάκαμπτο άξονα πίσω. Βρίθει προηγμένων ηλεκτρονικών συστημάτων και έχει πολύ υψηλό επίπεδο εξοπλισμού, όμως αυτά δεν κρύβουν το γεγονός ότι τα βασικά μηχανικά του μέρη είναι παραπλήσια με εκείνα άλλων, σημαντικά φθηνότερων μοντέλων του ομίλου VW. Από την άλλη, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, ενώ το Α2 ήταν μία ενθαρρυντική αποτυχία, το Α1 θα είναι μια ρεαλιστική επιτυχία.
Η προσέγγιση της BMW στο θέμα του πολυτελούς μικρού αυτοκινήτου είναι το Mini, που οι παγκόσμιες πωλήσεις του φτάνουν τις 200.000 μονάδες το χρόνο, στις καλές εποχές. Οι πωλήσεις της Mercedes A-class είναι χαμηλότερες και το αυτοκίνητο είναι πολύ αντισυμβατικό για να χαρακτηριστεί supermini. Όμως χάρη στη σχέση του με μοντέλα των VW, Skoda και Seat, το Α1 αποτελεί μέλος μιας οικογένειας supermini που οι συνολικές πωλήσεις της μπορεί εύκολα να ξεπεράσουν τις 700.000 σε ένα-δυο χρόνια, με όλες τις οικονομίες κλίμακας που συνεπάγεται αυτό. Οι υπεύθυνοι της Audi έχουν ήδη δηλώσει ότι περιμένουν οι πωλήσεις του Α1 να φτάσουν τις 80.000 την πρώτη χρονιά, κι από εκεί και πέρα να αποτελούν το 10% των συνολικών πωλήσεων της Audi, δηλαδή περίπου 150.000 μονάδες. Προσθέστε έναν αντίστοιχο αριθμό από Skoda Fabia, τον διπλάσιο σε VW Polo και κάπου 100.000 Seat Ibiza, και θα έχετε τις 700.000 πωλήσεις από ένα ουσιαστικά μοντέλο. Κανένας άλλος premium κατασκευαστής δεν έχει κάτι ανάλογο. Κι αυτό προσφέρει στην Audi μια χρυσή ευκαιρία για κερδοφορία, αν το αυτοκίνητο είναι αρκετά καλό. Είναι όμως;
Τα μηχανολογικά διαπιστευτήρια είναι όντως καλά. Τα εξαρτήματα άλλωστε έχουν αναθεωρηθεί ήδη τρεις φορές. Τα κλειδιά για την επιτυχία του Α1 θα είναι η «σπορ και συναισθηματική» σχεδίαση, η τιμολόγηση (στην Ευρώπη, το φθηνότερο Α1 1.2 TFSI θα κοστίζει περί τα 15.000 ευρώ) και οι ρυθμίσεις της Audi στην ανάρτηση και τα βασικά χειριστήρια, οι οποίες είναι αποκλειστικές για το Α1.
Θα υπάρχουν τρεις επιλογές κινητήρα. Ένας νέος 1.2 βενζίνης με 86 PS, o 1.4 των 122 PS (με 6άρι χειροκίνητο κιβώτιο ή το 7άρι ημιαυτόματο S-tronic διπλού συμπλέκτη) κι ένας 1.6 turbodiesel των 105 PS, που θα έχει τη μεγαλύτερη ροπή (25,5 kgm/1.500-2.500 rpm) και τις χαμηλότερες εκπομπές CO2 (105 gr/km) όλης της γκάμας. Υπάρχουν δύο διαφορετικά επίπεδα εξοπλισμού: το βασικό Attraction που δεν έχει σημαντικές ελλείψεις και το σπορ Ambition που έχει σπορ καθίσματα, 16άρες αντί 15άρες ζάντες, δέρμα σε τιμόνι και λεβιέ και προβολείς ομίχλης. Στην έκδοση Ambition μπορείτε να προσθέσετε και το πακέτο S-line που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πιο σφιχτή και χαμηλωμένη ανάρτηση καθώς και 17άρες ή 18άρες ζάντες. Όλες οι εκδόσεις εφοδιάζονται με σύστημα Stop/Start.
Αυτό, μαζί με το σχετικά μικρό βάρος (λίγο πάνω από 1.100 kg) εξηγούν γιατί το Α1 είναι στην κορυφή της κατηγορίας όσον αφορά στην οικονομία και την εκπομπή CO2. Όλα τα μοντέλα έχουν επίσης το τελευταίας γενιάς ESP, το οποίο περιλαμβάνει και το λεγόμενο «ηλεκτρονικό διαφορικό» που φρενάρει τον εμπρός εσωτερικό τροχό στις στροφές ώστε να μεταφέρεται η ροπή στον εξωτερικό. Η Audi δίκαια υποστηρίζει πως το σύστημα αυτό δίνει πιο ουδέτερη συμπεριφορά και βελτιώνει την ελκτική πρόσφυση, ειδικά στο βρεγμένο.

«Ενήλικη» αίσθηση
Σ’ αυτή την πρώτη γνωριμία, οδηγήσαμε κυρίως την πιο σπορ έκδοση του Α1: ένα 1.4 TFSI S-line με κιβώτιο S-tronic, paddles στο τιμόνι και τροχούς 17 ιντσών.
Πλησιάζοντας για πρώτη φορά το Α1, νιώθεις μια μικρή έκπληξη καθώς έχεις ακούσει πολλά για «συναισθηματικό ντιζάιν», σπορ χαρακτήρα και νεανικότητα. Το αυτοκίνητο είναι συμπαγές και απλό στη σχεδίαση, χωρίς τις κραυγαλέες λεπτομέρειες ενός DS3 ή την εγγενή χάρη ενός Mini. Παρότι προσφέρεται αποκλειστικά ως τρίθυρο, το Α1 δίνει την εντύπωση ενός μικρού Α4, κάτι σαν supermini με κοστούμι – ειδικά αν δεν έχει το χρωματικό κοντράστ στις αψίδες της σκεπής, ένα σχεδιαστικό στοιχείο που του δίνει πολύ πιο ξεχωριστό χαρακτήρα. Την ταυτότητα της Audi του τη δίνει η μεγάλη μάσκα, τα φωτάκια LED ημέρας, καθώς και ο τρόπος που ενσωματώνονται αρμονικά το πίσω σπόιλερ, οι τροχοί, τα πίσω φώτα και η εξάτμιση.
Όμως το πραγματικό ατού της Audi είναι η ποιότητα του εσωτερικού – και ειδικά του ταμπλό, όταν ανοίξεις τη μεγάλη πόρτα για να μπεις να οδηγήσεις. Τα αφεντικά του Ίνγκολσταντ έχουν αποφασίσει εδώ και πολύ καιρό ότι η Audi πρέπει να επικεντρώνεται στην ποιότητα της καμπίνας, καθώς είναι κάτι που το αντιλαμβάνονται όλοι οι αγοραστές. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, η σχεδίαση του ταμπλό του Α1 θυμίζει έντονα τη μεγάλη Jaguar XJ, με υψηλής ποιότητας και διπλής ραφής υλικό παντού, που δείχνει ακριβώς σαν δέρμα, και τέσσερις μεγάλους κυκλικούς αεραγωγούς με μεταλλικά στεφάνια που μοιάζουν σαν εισαγωγές κινητήρων τζετ.
Εκεί που τα αφεντικά της Audi δεν συγκεντρώθηκαν και πολύ είναι στο χώρο για τους πίσω επιβάτες και τις αποσκευές. Το Α1 είναι στενόχωρο πίσω σαν Mini και ακόμα πιο κλειστοφοβικό, ενώ το δάπεδο του πορτμπαγκάζ δείχνει κωμικά ψηλό. Ίσως το αυτοκίνητο να μην καλοδέχεται τους πίσω επιβάτες ακριβώς για να μπορούν οι μπροστινοί να χωρέσουν τα μπαγκάζια τους.
Πάντως το εμπρός μέρος της καμπίνας είναι ευρύχωρο σαν μεγάλου αυτοκινήτου. Καθισμένος στο πανέμορφο δίχρωμο ημιδερμάτινο κάθισμα, έχεις μπροστά σου ένα τιμόνι που κάλλιστα θα μπορούσε να προέρχεται από Α8, κι έναν κλασικό πίνακα με δύο όργανα και ανάμεσά τους την οθόνη πληροφοριών. Κλασικοί και ποιοτικοί είναι κι όλοι οι άλλοι διακόπτες, στο ταμπλό και την κομψή κονσόλα. Η μαύρη επένδυση της οροφής σκοτεινιάζει κάπως την καμπίνα, αλλά τα αλουμινένια μαρσπιέ προσθέτουν στην αίσθηση της ποιότητας. Συνολικά, η εντύπωση είναι αυτή ενός μεγάλου και ακριβού αυτοκινήτου.
Η παρομοίωση με το κοστούμι ισχύει και για την οδηγική αίσθηση. Το Α1 είναι πολύ ομαλό και ήσυχο, ειδικά με το κιβώτιο στο αυτόματο πρόγραμμα, κυλώντας με ασυνήθιστα χαμηλές στροφές και αλλάζοντας ταχύτητες εντελώς ανεπαίσθητα. Ίσως το κικντάουν θα μπορούσε να είναι λίγο πιο γρήγορο, ενώ το ξεκίνημα είναι κάπως απρόβλεπτο αν έχεις πριν κάνει όπισθεν, όμως γενικά το κιβώτιο είναι ομαλό και εύχρηστο, το καλύτερο που μπορείς να έχεις σε μικρό αυτοκίνητο.
Ο 1.4 TFSI των 122 PS (που δίνει 0-100 km/h σε 8,9”, τελική 203 km/h και εκπομπές CO2 122 gr/km και τοποθετείται για πρώτη φορά σε μοντέλο με το συγκεκριμένο πάτωμα), είναι ιδανικός για το Α1. Έχει και τη δύναμη και τη ροπή που χρειάζεται, ενώ το έργο του διευκολύνεται ακόμα περισσότερο από τις 7 ταχύτητες και τα paddles αλλαγής στο τιμόνι. Άλλο ένα πλεονέκτημα είναι η πολύ μακριά 7η, που επιτρέπει ήσυχο ταξίδι με 160+ όπου αυτό επιτρέπεται.
Υπάρχει μια εσκεμμένη αίσθηση μεγάλου αυτοκινήτου στην οδική συμπεριφορά, που οφείλεται βασικά στο γεγονός ότι το τιμόνι είναι αρκετά βαρύ, ακόμα και στις χαμηλές ταχύτητες. Συνολικά δεν έχει τη σπιρτάδα και το «καρτίστικο» στρίψιμο ενός Mini ή την ευελιξία ενός Citroen DS3 με το ελαφρύ και γρήγορο τιμόνι, όμως μπορείς να πεις άφοβα ότι στρίβει εξαιρετικά. Δεν γέρνει και επιβεβαιώνει την ουδέτερη συμπεριφορά για την οποία μιλούν οι Γερμανοί μηχανικοί, ενώ δεν χρειάζεται να κάνεις διορθώσεις όταν το οδόστρωμα είναι ανώμαλο, αφού η ανάρτηση ανταποκρίνεται σωστά.
Η σπορ ανάρτηση είναι πάντως σφιχτή και κάπως νευρική στην κακή άσφαλτο (κατά σύμπτωση, η διαδρομή γνωριμίας είχε λιθόστρωτο στην αρχή της), οπότε θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πόσο ταιριάζει στους ελληνικούς δρόμους. Όμως δεν παρατηρήσαμε κανέναν απολύτως τριγμό ή χτύπο και το αυτοκίνητο δείχνει σε όλα του ποιοτικό και ανθεκτικό (με εξαίρεση ίσως την πίσω εταζέρα).
Το Α1 αποτελεί μιαν ενδιαφέρουσα προσθήκη στην κατηγορία των supermini, διαφέροντας από το «σωρό» στο ότι έχει το ένα πόδι στις πιο πάνω κατηγορίες. Είναι σαν Α4, μόνο που είναι μικρότερο ή –όπως το τοποθέτησε ένας από τους μηχανολόγους εξέλιξης– έχει «όλο τον πλούτο ενός Audi σ’ ένα πακέτο των μόλις 4 μέτρων». Πρόκειται για ένα σοβαρό και ολοκληρωμένο supermini, που μπορεί να μην έχει τη χαρούμενη ανεμελιά των ανταγωνιστών του, όμως κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τις ικανότητες και την ποιότητά του.
Σε αυτούς τους τομείς, το Α1 ανεβαίνει κατευθείαν στην κορυφή της κατηγορίας.

Το έχουν ξαναδοκιμάσει…
Η Audi έχει κάνει δύο προηγούμενες απόπειρες να φτιάξει ένα μικρό αυτοκίνητο. Το πρώτο ήταν το Audi 50, που λανσαρίστηκε το 1974, λίγο αφότου η VW δημιούργησε την Audi από μια ένωση εταιρειών που περιλάμβαναν την Auto Union και την NSU. Το 50 σύντομα άλλαξε σήματα και τιμολόγηση για να μεταμορφωθεί στο πρώτο VW Polo. Τα δύο μοντέλα πωλούνταν παράλληλα μέχρις ότου η ζήτηση για το VW έκανε το Audi περιττό. Άλλωστε είχε ήδη αποφασιστεί η Audi να αφοσιωθεί σε μεγαλύτερα, πιο πολυτελή αυτοκίνητα.
Το Audi A2 ήταν μια πολύ πιο πρόσφατη απόπειρα να παραχθεί ένα «πράσινο» μικρό αυτοκίνητο. Παρουσιάστηκε το 1999, έχοντας εμφανιστεί ήδη δύο χρόνια πριν ως πρωτότυπο, και ήταν 5θυρο με μήκος μόλις 3,80 m. Εξ ολοκλήρου αλουμινένιο (ζύγιζε μόνον 900 kg) και πολύ αεροδυναμικό, κατανάλωνε μόλις 5,4 έως και 4,7 lt/100 km σε καθημερινές συνθήκες. Ήταν καλό στην οδήγηση, αλλά ακριβό σε τιμή και παράξενο σε σχήμα για την εποχή, οπότε η παραγωγή σταμάτησε το 2005 στα 180.000 αυτοκίνητα συνολικά. Η εμπειρία αυτή φόβισε την Audi, γι’ αυτό άργησε να λανσάρει άλλο supermini και το Α1 είναι συμβατικό στην κατασκευή του.