Η Ελλάδα εισέρχεται στην εποχή των ραντάρ μέσης ταχύτητας, γνωστών διεθνώς ως section control ή average speed cameras, στο πλαίσιο του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά ραντάρ στιγμιαίας μέτρησης, τα νέα συστήματα καταγράφουν τη μέση ταχύτητα του αυτοκινήτου σε ολόκληρο το τμήμα της διαδρομής. Αν η μέση ταχύτητα υπερβαίνει το επιτρεπόμενο όριο, καταγράφεται παράβαση, ανεξάρτητα από το αν ο οδηγός επιβραδύνει προσωρινά σε μεμονωμένα σημεία.

Με τα ραντάρ μέσης ταχύτητας, ούτε ένα χιλιόμετρο δεν θα περνάει απαρατήρητο για τους παραβάτες

Η βασική διαφορά με τα κλασικά ραντάρ είναι ότι ο οδηγός υποχρεώνεται να κινείται σταθερά με νόμιμη ταχύτητα σε όλη τη διαδρομή. Παρά το γεγονός ότι διεθνώς τα συστήματα αυτά θεωρούνται λογικά, στην Ελλάδα εγείρουν ανησυχίες, κυρίως λόγω των μη ρεαλιστικών ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους.

Σύμφωνα με ειδικούς, όρια 120 km/h σε σύγχρονους αυτοκινητόδρομους δεν ανταποκρίνονται στη σχεδιαστική ταχύτητα των δρόμων, οι οποίοι έχουν φτιαχτεί για ασφαλή και ταχεία μεταφορά. Ιδανικά, τα όρια θα έπρεπε να κυμαίνονται γύρω στα 150 km/h.

Διεθνείς εμπειρίες
Στην Ολλανδία, τα trajectcontrole λειτουργούν εδώ και χρόνια σε κεντρικούς και δευτερεύοντες αυτοκινητόδρομους, μειώνοντας τις παραβάσεις σε ποσοστά κάτω από 1% και τα θανατηφόρα ατυχήματα έως 60%. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα average speed cameras εφαρμόζονται σε αυτοκινητόδρομους και ζώνες έργων, περιορίζοντας τα ατυχήματα κατά περίπου 30%.

Στην Ιταλία, το σύστημα Tutor λειτουργεί από το 2005 στην A1 Autostrada del Sole, με αποτέλεσμα σημαντική μείωση των τροχαίων, ενώ στην Αυστρία η χρήση τους σε τούνελ θεωρείται κρίσιμη για την ασφάλεια, περιορίζοντας υπερβολικές ταχύτητες σε επικίνδυνες περιοχές.

Η κατάσταση στην Ελλάδα
Οι συζητήσεις για την εισαγωγή των ραντάρ μέσης ταχύτητας βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο. Το κράτος ανακοίνωσε την τοποθέτηση εκατοντάδων καμερών για παραβάσεις όπως υπέρβαση ταχύτητας και κόκκινο φανάρι, ενώ η αναθεώρηση του νέου ΚΟΚ προβλέπει αυστηρότερα πρόστιμα και ζώνες χαμηλών ορίων, όπως τα 30 km/h σε περιοχές κατοικίας.

Μια πιθανή πιλοτική εφαρμογή περιλαμβάνει τμήματα της Αθηνών – Κορίνθου, μεταξύ Ελευσίνας και Μεγάρων (μήκος περίπου 18 km), όπου ορισμένα οχήματα κινούνται συχνά με 150-170 km/h αντί για το επιτρεπόμενο όριο των 120 km/h. Αντίστοιχα, σχεδιασμένα τμήματα της Αθηνών – Λαμίας (Μαλακάσα – Σχηματάρι) και της Εγνατίας Οδού παρουσιάζουν συνθήκες αυξημένου κινδύνου λόγω μεγάλων ευθυγράμμων τμημάτων που ενθαρρύνουν την υπερβολική ταχύτητα.

Η εγκατάσταση των average speed cameras απαιτεί επένδυση, ψηφιακή διασύνδεση, προστασία προσωπικών δεδομένων και αποδοχή από το κοινό. Παράλληλα, ειδικοί τονίζουν ότι θα πρέπει να προηγηθεί η θέσπιση πιο ρεαλιστικών ορίων ταχύτητας και ενημέρωση των οδηγών για τη σωστή εφαρμογή των νέων συστημάτων.