Μια καλοστημένη απάτη με πολυτελή μεταχειρισμένα αυτοκίνητα από τη Γερμανία, που μέσω Βουλγαρίας έφταναν στην Ελλάδα με ελάχιστο ή και μηδενικό ΦΠΑ, αποκάλυψαν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της ΑΑΔΕ.

Το κύκλωμα αξιοποιούσε το ευρωπαϊκό καθεστώς «margin scheme», το οποίο θεσπίστηκε για να αποτρέπει τη διπλή φορολόγηση στα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, όμως είχε μετατραπεί σε μηχανισμό εξαφάνισης φόρων εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.

Όταν η φοροδιαφυγή φοράει… premium σήμα, το Δημόσιο πληρώνει τον λογαριασμό

Η υπόθεση, που εντοπίστηκε από το 1ο Τελωνείο Θεσσαλονίκης, αποκαλύπτει ένα δίκτυο εταιρειών-βιτρινών με έδρα τη Βουλγαρία, οι οποίες λειτουργούσαν ως ενδιάμεσοι κρίκοι μεταξύ Γερμανών πωλητών και Ελλήνων εμπόρων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων. Μέσα από ψευδή τιμολόγια και εικονικές συναλλαγές, τα αυτοκίνητα εισάγονταν στη χώρα μας εμφανιζόμενα ως πωλήσεις με «περιθώριο κέρδους», έτσι ώστε ο ΦΠΑ να υπολογίζεται μόνο σε αυτό το μικρό περιθώριο και όχι στην πραγματική αξία.

Η απάτη είχε στηθεί σε τρία βασικά βήματα. Αρχικά, ο Γερμανός πωλητής μετέφερε το αυτοκίνητο σε εταιρεία της Βουλγαρίας, χωρίς να χρεώσει ΦΠΑ, καθώς η συναλλαγή θεωρείτο ενδοκοινοτική. Η βουλγαρική εταιρεία στη συνέχεια εμφάνιζε πλασματικά ότι αγόρασε το αυτοκίνητο με ΦΠΑ, χωρίς όμως αυτός να έχει ποτέ αποδοθεί. Τέλος, το αυτοκίνητο μεταπωλούνταν στην Ελλάδα με τιμολόγιο «margin scheme», δηλώνοντας μικρό περιθώριο κέρδους, οπότε και ο ελληνικός ΦΠΑ επιβαλλόταν μόνο σε αυτό.

Έτσι, για παράδειγμα, ένα αυτοκίνητο αξίας 50.000 ευρώ εμφανιζόταν ότι αγοράστηκε με 59.500 ευρώ (περιλαμβανομένου πλασματικού 19% ΦΠΑ) και μεταπωλούνταν με τιμολόγιο που προέβλεπε περιθώριο μόλις 2.000 ευρώ. Στην Ελλάδα ο φόρος υπολογιζόταν επί αυτών των 2.000 ευρώ, δηλαδή μόλις 480 ευρώ, ενώ κανονικά θα έπρεπε να αποδοθούν πάνω από 12.000 ευρώ. Ένα μόνο τέτοιο αυτοκίνητο σήμαινε απώλεια άνω των 11.000 ευρώ για το Δημόσιο.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της ΑΑΔΕ, έχουν εντοπιστεί ήδη 19 αυτοκίνητα συνολικής αξίας περίπου 885.000 ευρώ, με διαφυγόντα ΦΠΑ που υπερβαίνει τα 212.000 ευρώ. Η μεθόδευση δεν περιορίστηκε σε μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά φαίνεται να αποτελεί οργανωμένο κύκλωμα με επαναλαμβανόμενο μοτίβο συναλλαγών.

Για τον εντοπισμό των παρατυπιών, οι ελεγκτές αξιοποίησαν τα πλέον σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, διασταυρώνοντας δεδομένα μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος VIES, τελωνειακών μητρώων και ιστορικών οχημάτων (VIN). Παράλληλα, αναλύθηκαν τραπεζικές κινήσεις και εξαγωγικά έγγραφα, προκειμένου να αποδειχθεί ότι τα οχήματα ουδέποτε αγοράστηκαν από ιδιώτες, όπως δήλωναν οι εμπλεκόμενες εταιρείες.

Η συγκεκριμένη υπόθεση συνδέεται με ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό δίκτυο απάτης ΦΠΑ που διερευνάται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) υπό την κωδική ονομασία «Vortex». Στο πλαίσιο αυτό, πάνω από 400 αστυνομικοί και φορολογικοί ελεγκτές σε Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ουγγαρία και Σλοβακία συμμετείχαν σε ταυτόχρονες επιχειρήσεις, κατά τις οποίες πραγματοποιήθηκαν δεκάδες συλλήψεις, έρευνες και κατασχέσεις πολυτελών οχημάτων, τραπεζικών λογαριασμών και εγγράφων.

Το δίκτυο ακολουθούσε την ίδια λογική που αποκάλυψαν οι ελληνικές αρχές: εταιρείες-φαντάσματα δήθεν αγόραζαν αυτοκίνητα χωρίς ΦΠΑ από άλλο κράτος-μέλος, τα μεταπωλούσαν σε τρίτες εταιρείες χωρίς να αποδώσουν φόρο, και επανέφεραν τα ίδια οχήματα στην αγορά, κλείνοντας τον κύκλο χωρίς να έχει εισπραχθεί ποτέ ο αναλογούν ΦΠΑ.

Στο επίκεντρο των ερευνών της «Vortex» βρίσκονται πολυτελή μοντέλα υψηλής αξίας που φαίνονταν να αλλάζουν χέρια τρεις και τέσσερις φορές μόνο στα χαρτιά. Οι αρχές εντόπισαν ότι κάθε εταιρεία του κυκλώματος λειτουργούσε ως ενδιάμεσος κρίκος - άλλοτε ως εξαγωγέας, άλλοτε ως μεταπωλητής - εξαλείφοντας οποιοδήποτε ίχνος φορολογικής υποχρέωσης.

Η EPPO τονίζει πως τέτοιου είδους απάτες δεν είναι απλές περιπτώσεις φοροδιαφυγής, αλλά οργανωμένες εγκληματικές ενέργειες που εκμεταλλεύονται τις ίδιες τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τον ΦΠΑ. Υπολογίζεται ότι το συνολικό ύψος των διαφυγόντων φόρων από τέτοιες υποθέσεις στην ΕΕ υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια ευρώ, με τις έρευνες να συνεχίζονται σε πέντε χώρες.

Η ΑΑΔΕ έχει ήδη προχωρήσει σε αναδρομικούς ελέγχους και επιβολή προστίμων, ενώ εξετάζονται νέες υποθέσεις με παρόμοια χαρακτηριστικά. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί εντείνουν τις διασταυρώσεις στοιχείων, έτσι ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο των «αφορολόγητων» εισαγωγών που πλήττουν τα δημόσια έσοδα και στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό στην αγορά μεταχειρισμένων.